कुळीथ / हुलगे लागवड पद्धत

कुळीथ

हलकी व मध्यम माळरानाची, पाण्याचा उत्तम निचरा होणारी जमीन या पिकास योग्य असते. पाणथळ, चोपण, क्षारयुक्त जमिनीत या पिकाची लागवड टाळावी.

उन्हाळ्यात जमिनीची खोल नांगरट करावी.

  1. हेक्टरी ५ टन शेणखत / कंपोस्ट खत द्यावे. मृगाचा पाऊस झाल्यानंतर कुळवाच्या दोन पाळ्या द्याव्यात.
  2. हेक्टरी बियाणे प्रमाण : १२ ते १५ किलो.
  3. पेरणी अंतर : दोन ओळीत ३० सें.मी. व दोन रोपात १० सें.मी. ठेवावे.
  4. बीजप्रक्रिया – १ किलो बियाण्यास २ ग्रॅम थायरम + २ ग्रॅम कार्बेन्डेझीम चोळावे यानंतर २५० ग्रॅम रायझोबियम जीवाणू संवर्धन १० ते १५ किलो बियाण्यास गुळाच्या थंड द्रावणातून चोळावे.
  5. १२-१५ किलो नत्र आणि २५-३० किलो स्फुरद या प्रमाणे रासायनिक खताची मात्र द्यावी. म्हणजेच ७५ किलो डीएपी प्रति हेक्टर प्रमाणे पेरणी करताना खत द्यावे.
  6. पीक २०-२५ दिवसाचे असताना पहिली कोळपणी आणि ३० ते ३५ दिवसाचे असताना दुसरी कोळपणी करावी.
  7. पेरणीनंतर ३० ते ३५ दिवस पीक तणविरहीत ठेवावे.
  8. सुधारित वाण :

अ.नं.

वाण

प्रसाराचे वर्ष

पिकाचा कालावधी

(दिवस)

उत्पादन क्विं./हे.

वैशिष्ट्ये

लागवडीचा

प्रदेश

कुळीथ वाण
१. सीना १९८४ ११५ – १२० ७ – ८ फिक्कट रंगाचे तपकिरी दाणे,

पिवळा विषाणू रोगास प्रतिकारक्षम

पश्चिम

महाराष्ट्र

२. माण १९८६ १०० – १०५ ६ – ७ गर्द लालसर रंगाचे दाणे,

उभट वाढ

पश्चिम

महाराष्ट्र

गवार लागवड पद्धत